Evaluatie Ontzorgen met Samenkracht 2015-2016
Het aantal zelfstandig wonende ouderen zal in de komende jaren toenemen. Om hen hierbij te ondersteunen wordt een grotere inzet van het eigen netwerk van de ouderen verwacht. Maar er zullen ook aanvullende oplossingen nodig zijn voor diegenen die niet beschikken over een dergelijk netwerk.
Vanuit deze gedachte wordt vanaf oktober 2015 de tweede fase van het project Samenkracht door acht WonenPlus-organisaties uitgevoerd. Het doel van Samenkracht is dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig en op een prettige manier thuis in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen. Voor Samenkracht hebben de WonenPlus-organisaties subsidie van ZonMw ontvangen, waarmee zij 1.350 ouderen over de periode van twee jaar ondersteunen.
Samenkracht richt zich op het versterken van de eigen kracht en het sociale netwerk van mensen in een kwetsbare positie. Doelen zijn het vergroten van de draagkracht in het dagelijks leven, het versterken van de eigen regie over het leven en het uitbreiden van sociale en nuttige contacten. In dit rapport worden de resultaten beschreven van het evaluatieonderzoek naar de eerste 15 maanden van Samenkracht 2015-2016 door onderzoekers van het VUmc/APH.
De evaluatie van Samenkracht is uitgevoerd op basis van een analyse van de Persoonlijke Plannen, interviews met deelnemers en vragenlijstonderzoek onder vrijwilligers en consulenten van WonenPlus. Het Persoonlijk Plan was voorafgaand aan het project ontwikkeld als werk- en gespreksleidraad voor de deelnemer en vrijwilliger. Het Persoonlijk Plan werd door iedere deelnemer, eventueel samen met een vrijwilliger, bij de start van deelname aan Samenkracht en bij de afronding prospectief ingevuld.
Op basis van de gegevens in het Persoonlijk Plan blijkt dat bijna de helft van de deelnemers met Samenkracht de vooraf gestelde doelen heeft behaald, zoals het laten uitvoeren van praktische klusjes, deelname aan groepsactiviteiten, het uitbreiden van contacten en het verminderen van eenzaamheid. Samenkracht krijgt een ruime voldoende van de deelnemers, er is een toename zichtbaar in de gemiddelde score voor het eigen leven en er zijn na afloop meer deelnemers die aangeven voldoende contacten en ontmoetingen te hebben.
Uit het evaluatieonderzoek kwamen twee hoofbevindingen naar voren ten aanzien van de uitvoering van Samenkracht. Het Persoonlijk Plan bood als werkdocument een goede basis voor het gesprek tussen deelnemer en vrijwilliger en om de voortgang per deelnemer te volgen. Echter, zowel de deelnemers, als de vrijwilligers en consulenten vonden het Persoonlijk Plan te uitgebreid en niet altijd relevant. Dit stond soms de uitvoer van het project in de weg. Een verdere optimalisatie van het Persoonlijk Plan wordt dan ook door de deelnemers aanbevolen. Hierbij dient een zorgvuldige afweging gemaakt te worden tussen de praktische werkbaarheid van het Persoonlijk Plan enerzijds en de mogelijkheid om hiermee voortgang inzichtelijk te maken en verantwoording af te leggen anderzijds.
De tweede hoofdbevinding betreft het belang van de verdere optimalisatie rondom de selectie van deelnemers. Uit het evaluatieonderzoek bleek dat zowel deelnemers die zichzelf goed konden redden als deelnemers die ernstig beperkt werden in hun mogelijkheden onvoldoende voordeel uit het project konden halen. De uitdaging is om een goede balans te vinden tussen de mogelijkheden en behoeften van deelnemers en de mogelijkheden die binnen Samenkracht geboden kunnen worden.
Samenkracht loopt in 2017 door bij de acht WonenPlus-organisaties. Hierbij zijn enkele aanpassingen doorgevoerd op basis van de gezamenlijke monitoring van het project door de deelnemende organisaties. Voorbeelden van aanpassingen zijn een gereduceerde versie van het Persoonlijk Plan en de evaluatie van het project door middel van het ophalen van verhalen en interne dialooggesprekken. Meer informatie over Samenkracht kunt u vinden via: http://www.wonenplusnoordholland.nl/samenkracht/
Voor het gehele rapport van het evaluatieonderzoek Ontzorgen met Samenkracht, klikt u hier
Contactpersoon voor dit onderzoek: Drs. Hanneke Merten, h.merten@vumc.nl
